Vượt thác Vũ Môn huyền thoại

    “Mồng Bảy cá đi ăn thề, mồng Tám cá về vượt thác Vũ Môn”. Thác Vũ Môn, nơi hội tụ được rất nhiều yếu tố về “thiên thời, địa lợi”, thực sự là một tiềm năng du lịch cần được đánh thức. Theo kết quả khảo sát, bắt đầu đi bộ vượt rào leo núi tới chân thác Vũ Môn khoảng 15,2km; Theo đường thẳng (đường chim bay) khoảng 6 - 7km;

    Thác Vũ Môn nằm ở tọa độ: 1807 Vĩ Bắc; 105023 Kinh Đông sát biên giới Việt - Lào, điểm gần nhất 800m, điểm xa nhất hơn 1.500m, có độ cao hơn 1.035m so với mực nước biển. Khí hậu quanh năm mát mẻ. Trên đỉnh thác có dòng sông chảy hiền hòa, rộng khoảng 30m, bắt nguồn từ đỉnh núi Giăng Màn, là nơi cung cấp nguồn nước cho thác.

    Thác có 3 tầng nước với độ dài dòng chảy từ đỉnh thác đến hồ chứa nước ở chân Thác thứ 3: khoảng 200m; trong đó:  Tầng 1: Có độ dài khoảng: 80m (dòng nước chảy thành 2 bậc); Tầng 2: Có độ dài khoảng: 70m (dòng nước chảy thành 2 bậc); Tầng 3: Có độ dài khoảng: 60m (phía dưới chân Thác tầng 3, có một cái hồ rộng khoảng 350m2, độ sâu khoảng 1-1,4m);  Chân thác (hồ nước ở chân tầng 1): Có độ cao là 1.035m so với mực nước biển. Đỉnh Thác (điểm đầu của Thác tầng 3): Có độ cao là 1.280m so với mực nước biển.

     Tại thời điểm đoàn đến khảo sát vào ngày 21/6/2020, Nhiệt độ đo tại khu vực Thác lúc 5 giờ sáng là 210c, độ ẩm là 88%; vào lúc 8 giờ 30 phút trên đỉnh thác là 260c ( trong thời điểm đó nhiệt độ tại Thị trấn Hương Khê là khoảng 350c). Nhiệt độ đo được vào lúc 17giờ ngày 20/6/2020 ở chân thác  là 300c ( còn nhiệt độ tại Thị trấn Hương Khê thời điểm đó là khoảng 390c). Trên đỉnh thác là dòng sông chảy hiền hòa, rộng khoảng 30m bắt nguồn từ đỉnh núi Giăng Màn có độ cao hơn 1.400m so với mực nước biển. Dòng sông này cung cấp nguồn nước cho Thác; Nước của Thác có nhiệt độ khoảng 180c; nước tung bọt trắng xóa; dòng chảy của Thác tạo nên tiếng reo, đứng cách Thác khoảng 2km đã nghe tiếng nước chảy. 

     Còn ở chân thác Vũ Môn có nhiều tảng đá lớn tự nhiên gối lên nhau, hình thành nên các hang, hốc, từ chân thác chảy xuôi qua các khe đá, hốc đá tạo thành những vòng xoáy, vực nước tuyệt đẹp. Dưới chân thác còn có những phiến đá lớn, trong đó có một phiến đá rộng, phẳng, tương truyền được coi là “bàn cờ tiên”. Xung quanh thác còn có những cánh rừng nguyên sinh với nhiều loài cây khác nhau, trong đó có nhiều cây tùng, bách, táu; có những cây tùng đường kính 1m. Trên đỉnh thác là vùng đất rộng khoảng 500ha, trong đó, có khoảng 70ha đất bằng. Bên phải thác là một dãy núi (gọi là Đỉnh Trụt), bên trái thác là một dãy núi đá (gọi là lèn Bắc Thang).

Tiềm năng cần được đánh thức

      Không những đẹp về khung cảnh, khí hậu mát mẻ, thác Vũ Môn còn ẩn chứa nhiều truyền thuyết huyền bí. Đặc biệt, câu chuyện Cá chép hóa rồng: “Mồng Bảy cá đi ăn thề Mồng Tám cá về vượt thác Vũ Môn” được lưu truyền trong dân gian. Hằng năm, cứ đến ngày Tám tháng Tư, cá chép vượt thác, con nào qua được thì hóa rồng. Phường chài thường bảo nhau, mấy ngày trước không bủa chài lưới. Và đúng ngày đó, thác Vũ Môn mây mù dày đặc, không ai dám đến gần. Gắn với huyền thoại, những người dân địa phương truyền tai nhau rằng, nếu vào ngày cá chép vượt thác mà trời mưa, nước thác về nhiều, cá vượt thác hóa rồng, đồng nghĩa với năm đó mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu; còn ngược lại, sẽ là một năm đại hạn khốn khó, người dân cần có phương án phòng bị.

      Anh Ngô Xuân Kim thôn trưởng, thôn Phú Lâm, xã Phú Gia, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) chia sẻ “Chúng tôi rất mong các cấp, ngành có sự đầu tư, khai thác tiềm năng thác Vũ Môn trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn để vừa bảo vệ rừng, vừa phát huy lợi thế, tiềm năng địa phương và giúp cuộc sống bà con dân bản khởi sắc hơn”

      Qua khảo sát, thác Vũ Môn có tiềm năng, lợi thế du lịch hết sức to lớn, đặc biệt là độ cao, nhiệt độ, khí hậu, khu rừng nguyên sinh... Được thiên nhiên ưu đãi cùng với những câu chuyện huyền bí về thác, đây sẽ là điểm đến đầy tiềm năng. Còn với những người dân bản địa ở thôn Phú Lâm, xã Phú Gia, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh), mỗi lần có đoàn khảo sát đến với Vũ Môn là thắp lên niềm tin và kỳ vọng…

       Theo ông Trần Quốc Bảo – PCT UBND huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) cho biết, ngoài truyền thuyết thác Vũ Môn nơi cá chép hóa rồng,  vùng đất này có nhiều đặc sản quý như: Gỗ trầm hương, một loại gỗ thơm đặc biệt; có bưởi Phúc Trạch, cam Khe Mây.Cùng với quần thể di tích lịch sử văn hóa quốc gia Thành Sơn Phòng - đền thờ Vua Hàm Nghi, miếu Trầm Lâm và những con thác Cam, Hang Dơi, Trời Mưa… (những nhánh thác được chảy ra từ Vũ Môn) kết nối khai thác thác Vũ Môn hứa hẹn sẽ là quần thể khu du lịch với những thuận lợi về giao thông của huyện Hương Khê (cả về đường sắt và đường bộ), Thác Vũ Môn hoàn toàn có thể là một điểm đến trong các tour du lịch của Hà Tĩnh.