Tham dư buổi lễ có đồng chí Lê Thành Đông, Bí thư Tỉnh đoàn; đồng chí Đặng Thị Quỳnh Diệp, Giám đốc Sở GD & ĐT; đồng chí Lê Trần Sáng, Phó Giám đốc sở VH- TT & DL tỉnh. Về phía huyện Hương Khê có đồng chí Lê Ngọc Huấn, TUV, Bí thư Huyện uỷ, Chủ tịch HĐND huyện; đồng chí Từ Thị Hoà, Phó Bí thư Thường trực Huyện uỷ; đồng chí Ngô Xuân Ninh, Chủ tịch UBND  huyện. Các đồng chí trong BTV Huyện uỷ; Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND huyện; đại diện lãnh đạo phòng, ban, ngành, đoàn thể cấp huyện và xã Hương Trạch.

Trước đó, đồng chí Hoàng Trung Dũng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh cũng đã về dâng hương tại bia tưởng niệm và phần mộ các học sinh.

Tại lễ tưởng niệm, đại diện lãnh đạo Tỉnh đoàn Hà Tĩnh, Sở GD&ĐT, Sở VH-TT&DL, lãnh đạo huyện Hương Khê và xã Hương Trạch, thân nhân các gia đình học sinh cùng người dân địa phương đã xem phóng sự về sự kiện giặc Mỹ ném bom khiến 33 học sinh tử vong; ôn lại tinh thần anh dũng, kiên cường trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hương Khê; đồng thời dâng hương, dâng hoa tại bia tưởng niệm và từng phần mộ các học sinh.

Đồng chí Trần Quốc Bảo, UV BTV, Phó Chủ tịch UBND huyện đọc diễn văn lễ tưởng niệm...

Trong không khí trang nghiêm tưởng nhớ, đại biểu và Nhân dân huyện Hương Khê bày tỏ quyết tâm phát huy truyền thống anh hùng, nỗ lực vượt qua khó khăn, tiếp tục đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, xây dựng quê hương ngày càng phát triển giàu mạnh, văn minh xứng đáng với những cống hiến, hy sinh của thế hệ cha anh và những đau thương mất mát trong các giai đoạn lịch sử.

Theo tư liệu lịch sử, chiều ngày 9/2/1966, một tốp máy bay giặc Mỹ đã ném hàng trăm quả bom xuống khu vực xã Hương Phúc (nay là xã Hương Trạch) trong đó có 6 quả bom rơi vào khu vực trường cấp II Hương Phúc, toàn bộ ngôi trường 2 gian bị bom Mỹ phá huỷ hoàn toàn, lớp học biến thành hố bom sâu. Sau tiếng bom dứt, lực lượng bộ đội, dân quân du kích, thầy cô giáo cùng Nhân dân địa phương đã đến tìm kiếm. Bom Mỹ đã sát hại tại chỗ 33 học sinh, 24 học sinh và thầy giáo Thái Văn Nhậm bị thương được cấp cứu kịp thời.

Ảnh tư liệu Mỹ ném bom Trường cấp II Hương Phúc ngày 09/2/1966.

Tin giặc Mỹ giết hại học sinh trường cấp II Hương Phúc được truyền đi rất nhanh, gây nên một làn sóng căm phẫn trong nhân dân cả nước và nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới. Sự căm thù giặc Mỹ xâm lược đã trở thành một làn sóng mạnh mẽ, rộng khắp với các hoạt động phản đối chiến tranh, đòi đế quốc Mỹ rút khỏi Việt Nam.

Ngày 12/2/1966, Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức mít tinh, gửi kiến nghị lên Chủ tịch hội nghị Giơ-ne-vơ yêu cầu có biện pháp đòi đế quốc Mỹ chấm dứt chiến tranh. Giáo viên, học sinh toàn miền Bắc lúc đó đã để tang học sinh Hương Phúc bị giết hại. Ngày 13/2/1966, Bộ Ngoại giao nước ta đã ra tuyên bố cực lực lên án hành động vô nhân đạo, tàn sát học sinh Trường cấp 2 Hương Phúc ở Hà Tĩnh và đòi đế quốc Mỹ rút về nước.

Ảnh tư liệu học sinh Nguyễn Thị Mão, họp báo tố cáo tội ác của giặc Mỹ tại Hà Nội...

Ngày 20/2/1966, đoàn đại biểu trường cấp 2 Hương Phúc gồm thầy giáo Thái Văn Nhậm, phụ huynh Trương Thị Vỹ và học sinh Nguyễn Thị Mão (sống sót trong trận bom ngày 9/2/1966); do ông Lê Sỹ Nghĩa, Trưởng Ty Giáo dục Hà Tĩnh làm trưởng đoàn, ra Hà Nội họp báo tố cáo tội ác của giặc Mỹ trước đại diện các đoàn thể Trung ương, các trường đại học và phổ thông, hàng trăm nhà thơ, nhà văn, nhà báo trong nước và quốc tế.

Đặc biệt, ngày 28/2/1966, đoàn vinh dự được vào Phủ Chủ tịch gặp Bác Hồ. Tại buổi gặp mặt, Bác rất xúc động, chia sẻ đau thương mất mát đối với các gia đình có con em bị chết, ân cần động viên chỉ bảo, nhắc nhở thầy trò nhà trường phải vượt qua mọi khó khăn để tiếp tục dạy tốt và học tốt.

Nhằm khắc ghi sự kiện lịch sử này, năm 1988, Đảng bộ và nhân dân huyện Hương Khê đã xây dựng đài tưởng niệm ngay tại hai hố bom, nơi đã sát hại 33 em học sinh. Năm 2001, Bộ Văn hoá và Thông tin đã xếp hạng chứng tích tội ác chiến tranh trường cấp 2 Hương Phúc là di tích Lịch sử văn hóa Quốc gia.

 Để tiếp tục tuyên truyền sâu rộng, nhằm nâng cao nhận thức cho toàn thể Nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức các ngành, các cấp; học sinh, sinh viên, đoàn viên, hội viên, thiếu niên, nhi đồng về ý nghĩa và giá trị lịch sử của Di tích văn hóa cấp quốc gia “Chứng tích tội ác chiến tranh Trường cấp II Hương Phúc” gắn với các hoạt động giáo dục truyền thống “uống nước nhớ nguồn” góp phần xây dựng và phát triển văn hóa trên địa bàn huyện Hương Khê và tỉnh Hà Tĩnh.

 Sở GD&ĐT phối hợp với UBND huyện Hương Khê và Sở VH-TT&DL, Tỉnh đoàn Hà Tĩnh ban hành kế hoạch về việc phát huy giá trị và nâng cấp di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia “Chứng tích tội ác chiến tranh Trường cấp II Hương Phúc” giai đoạn 2021 - 2025 và những năm tiếp theo.

 Dịp này, các tổ chức, đơn vị, cá nhân đã trao 1,4 tỷ đồng, ủng hộ chính quyền địa phương triển khai trùng tu, tôn tạo di tích.

Trong đó, hưởng ứng chương trình “Kế hoạch nhỏ - Góp viên gạch hồng”, lãnh đạo Tỉnh đoàn, Sở GD&ĐT đã trao biểu trưng quyên góp, ủng hộ số tiền 150 triệu đồng nhằm trùng tu, nâng cấp di tích.